ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 14 ਫਰਵਰੀ – ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਲਈ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨਾ ਹੋਰ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਘਟਨਾ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਮੁਲਜ਼ਮ ਦੇ ਫੁੱਟ-ਪ੍ਰਿੰਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਦੋਸ਼ੀ ਦਾ ਭਾਰ ਕਿੰਨਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਦੋ ਖੋਜੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰ ਵਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ 461 ਜਣਿਆਂ ਉਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਖਾਸ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਵਕਾਰ ਵਾਲੀ ਅਮਰੀਕਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਪੀ ਯੂ ਦੇ ਐਂਥ੍ਰੋਪੋਲੋਜੀ (ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਗਿਆਨ) ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਖੋਜੀ ਡਾਕਟਰ ਰਿਚਾ ਮੁਖੜਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਈਡ ਡਾਕਟਰ ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਸਦਕਾ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟਸ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਕੇਵਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਿਰਫ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟ ਨਾਲ ਅਪਰਾਧੀ ਤੱਕ ਪੁੱਜ ਸਕਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਖੋਜ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਬਾਰੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਹੋਇਆ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਅਪਰਾਧੀ ਬਾਰੇ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਟੀਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲ ਸਕੇਗੀ।
ਡਾਕਟਰ ਰਿਚਾ ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਕੇਵਲ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟ ਬਾਡੀਮਾਸ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 461 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟਸ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਲਏ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਭਾਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਵਰਗ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟਸ ਦਾ ਆਕਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ 231 ਪੁਰਸ ਅਤੇ 230 ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਲਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਖੋਜ ਵਾਸਤੇ ਅਮਰੀਕਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਡਾਕਟਰ ਰਿਚਾ ਦਾ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। 15 ਤੋਂ 19 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਏ ਏ ਐਫ ਐਸ ਦੀ 73ਵੀਂ ਸਾਲਾਨਾ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਡਾਕਟਰ ਕੇਵਲ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਖੋਜੀ ਹਨ। ਬੀਤੇ 20 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਉਹ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 240 ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਛਪ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂਅ 13457 ਸਾਈਟੇਸ਼ਨ, ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੇ ਖੋਜ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੇਖ ਛਪੇ ਹਨ।